Een herdenkingsdienst bestaande uit een aantal sprekers en een fotopresentatie met muziek, gevolgd door een zittende receptie in een modern uitvaartcentrum of crematorium met koffie en cake. Voor veel mensen is het typerend voor een uitvaart in Groningen. Toch betekent dat niet dat er geen andere mogelijkheden bestaan. Zo zijn er diverse culturen die een andere kijk hebben op de dood en rouwen. Van een creoolse tot een islamitische uitvaart: wij lichten wat uitvaartrituelen van andere culturen uit om je te inspireren.
Nederlandse uitvaart
Elk land en cultuur geeft een andere invulling aan het afscheid nemen van dierbaren. De uitvaartcultuur in Nederland onderscheidt zich in vergelijking met andere landen door de relatief kleine invloed van religie. Kerkdiensten komen minder vaak voor en ook worden er een stuk minder religieuze uitvaartrituelen gevolgd. Een uitvaart wordt steeds persoonlijker en hoeft niet alleen beperkt te zijn tot een uitvaartcentrum. Zo kan de herdenking plaatsvinden in een sportkantine of café en kun je tegenwoordig kiezen voor een natuurbegrafenis met een picknick of high tea in de open lucht.
Multicultureel
Desondanks kan het idee van een Nederlandse uitvaart soms te afstandelijk voelen. Dat past niet altijd bij (de familie van) de overledene, zeker wanneer de overledene een multiculturele achtergrond heeft. Het kan dan mooi zijn om elementen uit andere culturen samen te brengen, zodat de uitvaart echt weergeeft wat voor soort persoon het was. Ook als de overledene geen aanhanger was van een specifieke religie, hoeft dat niet te betekenen dat er geen spirituele elementen gebruikt kunnen worden.
Islamitische uitvaart
In veel culturen is het ritueel wassen van de overledene een belangrijk aspect, zoals bij een islamitische uitvaart. Er wordt respectvol omgegaan met het lichaam en deze mag niet beschadigd worden, zodat het lichaam op de dag van de opstanding der doden zo rein en compleet mogelijk is. Daarom zijn de meeste moslims tegen crematie. De overledene wordt na het wassen in doeken gewikkeld en naar de moskee gebracht voor een gebed. Vervolgens wordt hij begraven met zijn gezicht naar Mekka gericht. Het graf is doorgaans eenvoudig zonder al te veel versieringen. Wel kan er bijvoorbeeld een Korantekst op geplaatst worden. Na een overlijden zijn er veel mensen aanwezig en worden de naasten opgevangen door de rest van de familie.
Creoolse uitvaart
Bij een creoolse uitvaart wordt vaak uitbundig gedanst en tijdens de kerkdienst gezongen. Zang en dans wordt in de Afro-Surinaamse cultuur gebruikt als rouwverwerking en heeft ook een spirituele betekenis. Door de kist dansend naar de laatste rustplaats te dragen, ervaar je geen verdriet en pijn, zodat de ziel van de overledene zonder verdriet kan overgaan. Door bepaalde dansbewegingen worden kwade geesten verdreven. Ook tonen mensen hun emoties vaak uitbundig door te huilen en schreeuwen, en wordt er witte kleding gedragen.
Hindoestaanse uitvaart
Bij de hindoestanen is het de gewoonte om te cremeren, omdat het lichaam zo het snelst terug gaat naar de bron. De oudste zoon voert de uitvaartrituelen uit en scheert zijn haar af als teken van respect. De kist wordt versierd met kransen en bloemen. Ook worden er balletjes bij het lichaam kist gelegd die staan voor de vijf elementen: water, vuur, ether, lucht en aarde. Vervolgens wordt de mond van de overledene aangeraakt met een brandende ‘dia’. Dit is de doodskus waarmee het lichaam symbolisch in brand wordt gezet. De naasten strooien bloemblaadjes en kruiden over het lichaam van de overledene.
Joodse uitvaart
Een joodse uitvaart is daarentegen een stuk soberder. Net als bij een islamitische uitvaart wordt de overledene gewassen en wordt hij of zij zo snel mogelijk begraven. Tijdens een joodse uitvaart worden meestal geen bloemen neergelegd en wordt er ook geen muziek afgespeeld. De overledene verlaat de wereld zoals hij of zij ter wereld is gekomen: met lege handen.
Meer mogelijkheden
Wil je graag elementen en rituelen van andere culturen verwerken in de uitvaart? Bij Uitvaartzorg Boerhaave denken we graag met je mee en helpen we je wensen te vertalen naar een passend en waardig afscheid. Neem gerust contact op om de mogelijkheden te bespreken!
